Stijgende vraag naar juristen houdt aan

JBB Mailing 2021 [square]

Kantoren hebben moeite aan goede advocaten te komen. De krapte is een logisch gevolg van de juridisering van de samenleving.

Het aantal vacatures voor juridische professionals lag in het tweede kwartaal van 2021 ruim zeventien procent hoger dan voor de pandemie, concludeerde recruitmentkantoor Robert Walters recent. Volgens het bedrijf kampen met name advocatenkantoren met tekorten, doordat advocaten met zo’n drie tot acht jaar werkervaring de voorkeur geven aan het bedrijfsleven. ‘Scale-ups, fintechs en alles wat duurzaam en renewable is, daar wil deze groep graag werken,’ zegt Joyce Toeset, senior manager legal division bij Robert Walters.

In het tweede kwartaal van 2021 liep het aantal juridische vacatures op naar 3.103, een stijging van bijna 24 procent ten opzichte van een kwartaal eerder. In kwartaal vier van 2019, het laatste volledige kwartaal voor de uitbraak van de coronacrisis, lag het aantal juridische vacatures op 2.651.

‘De wereld wordt meer juridisch,’ verklaart Toeset de toenemende krapte op de arbeidsmarkt voor legal professionals. Volgens haar is er met name binnen het bedrijfsleven een enorme groei in de vraag naar commerciële juristen in het algemeen en naar professionals gespecialiseerd in corporate governance en privacy in het bijzonder. Daar komt het gunstige Nederlandse vestigingsklimaat nog eens overheen. ‘Want een van de eerste rollen die je als nieuwe organisatie of scale-up nodig hebt, is toch weer een jurist.’

‘Vanuit alle sectoren is er nu veel vraag naar juristen’

Ook binnen andere sectoren zoals wetenschappelijke organisaties en semipublieke instellingen is de juridische component de laatste jaren flink verzwaard. ‘Het notariaat, de advocatuur, het bedrijfsleven, de overheid en wetenschappelijke en semipublieke instellingen; vanuit alle sectoren is er nu veel vraag.’

Christ’l Dullaert van uitzendbureau voor advocaten Le Tableau (interim voor advocaten en notarissen) noemt de krapte een logisch gevolg van de juridisering van de samenleving. ‘Er zijn buiten de advocatuur om simpelweg meer juristen nodig.’ Verder ziet Dullaert dat bedrijven de laatste jaren kritischer zijn geworden op de kosten en daardoor meer inhouse doen. ‘Daarbij is het aantal vacatures gestegen door de coronacrisis. Het heeft even stilgestaan en nu is een inhaalslag merkbaar.’

Linda Nekeman-IJdema (40)
Sinds 2012 werkzaam bij ABN AMRO in Amsterdam, inmiddels als Executive Legal Reward Consultant 
Daarvoor zes jaar werkzaam als arbeidsrechtadvocaat bij Boekel De Nerée en Kennedy Van der Laan  

‘JE HELPT ACTIEF MEE AAN HET NEMEN VAN EEN BESLISSING’  Linda Nekeman-IJdema

‘Ik wilde dichter bij het vuur zitten. Als arbeidsrechtadvocaat gaf ik geregeld adviezen zonder te weten hoe dat intern “landde”. Nu zit ik daar met mijn neus bovenop. De cultuur van de advocatuur heb ik als positief ervaren. De ambitie en gedrevenheid en de wil om kwaliteit te leveren. Ik wist niet goed wat ik op dat vlak kon verwachten in het bedrijfsleven, maar de cultuur bleek gelukkig niet anders. Wel word je als bedrijfsjurist anders bekeken dan als advocaat. In de advocatuur bellen mensen je als ze een probleem hebben. In het bedrijfsleven ben je een onderdeel van een proces, dus dan moet men “langs de jurist” voor advies. Je wordt dan weleens als obstakel gezien. Het belangrijkste verschil tussen de advocatuur en het bedrijfsleven is dat in het bedrijfsleven je cliënten ook je collega’s zijn. Je helpt actief mee aan het nemen van een beslissing. Dat brengt een andere verantwoordelijkheid met zich mee, die ik prettig vind. En er wordt van je verwacht dat je concreet bent in je advisering. In de advocatuur heb je te maken met verschillende cliënten. Dat zorgt voor afwisseling. Het uren schrijven vond ik een nadeel. Op dit moment bevalt het bedrijfsleven mij nog goed, maar wie weet maak ik ooit nog eens de overstap terug.’  

WERK-PRIVÉBALANS

Een trend die volgens Toeset niet lijkt te keren, is het verminderde animo om bij advocatenkantoren te werken, zeker onder ‘midlevel professionals’ met drie tot acht jaar werkervaring. Enerzijds hecht deze generatie aan een goede werk-privébalans die binnen het bedrijfsleven gangbaarder is, anderzijds zijn juristen bang te specialistisch of een onetrickpony te worden, meent ze.  

Volgens Dullaert is het bedrijfsleven voor die groep een aantrekkelijk alternatief. ‘Wanneer je zes jaar bij een groot advocatenkantoor hebt gewerkt, verdien je goed. Maar je bent specialistisch bezig en kunt ook veel dingen niet. Dan biedt het bedrijfsleven kansen. Stel, iemand is gespecialiseerd in het vennootschapsrecht, maar kan eigenlijk geen dagvaarding of verzoekschrift maken. Kleinere advocatenkantoren willen zo iemand niet hebben, want niet praktisch genoeg. Zo’n advocaat kan wel prima bij Ahold, Philips of AkzoNobel aan de slag. Die zien hem of haar graag komen. En de werk-privébalans speelt natuurlijk mee. Het is geen geheim dat dit bij grote kantoren een probleem is.’  

Ook voor Ilona Tjon Poen Gie van executive search bureau Legal Hunters is het moeilijker advocaten te vinden met drie tot zes jaar werkervaring. Net als bij het bureau van Dullaert zijn bij Tjon Poen Gie alle interimmers onder de pannen. ‘Sinds ongeveer een jaar is het lastiger. Kantoren zijn afhankelijker geworden van bureaus omdat ze zelf geen zijinstromers kunnen vinden. Sommige hebben al jaren een vacature op de site staan waar geen enkele reactie op komt.’  

‘De keuze voor het bedrijfsleven, een kleiner kantoor of de rechterlijke macht wordt sneller gemaakt’

AKD, met Nederlandse vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Breda en Eindhoven, herkent het probleem op midlevelniveau. Deze groep wisselt volgens recruiter Coosje Knape makkelijk van baan en denkt bewust na over vervolgstappen in de carrière. ‘Het is een kritische generatie. Daarnaast heeft corona ervoor gezorgd dat mensen extra stil hebben kunnen staan bij de vraag wat nu echt belangrijk voor ze is. De keuze voor het bedrijfsleven, een kleiner kantoor of de rechterlijke macht wordt sneller gemaakt. We kunnen nog wel aan zijinstromers komen, maar je moet actief achter kandidaten aan. Je moet er aan trekken en veel beter dan voorheen luisteren en inspelen op wat zij willen.’  

Sabine van Andel, recruiter bij Wijn & Stael Advocaten in Utrecht, ziet dat advocaten vaker een andere weg ambiëren. Wij werken al langer samen met headhunter Robert Walters en we merken dat ze meer moeite hebben om goede, met name advocaat-medewerkers, met ons in gesprek te brengen. Deze categorie is afgeknapt op de advocatuur en kiest eerder voor het bedrijfsleven. Dat is jammer, want overstappen van een groot kantoor naar kleiner kan een goede manier zijn om het werkplezier terug te krijgen. Het is lastig om mensen nog een keer te spreken te krijgen en hen te laten zien wat de voordelen zijn van een middelgroot kantoor.’  

Van Andel ziet het als een generatiekwestie. ‘Die generatie zoekt andere dingen. Partner worden is niet altijd meer het ultieme doel. Het werk moet niet te stressvol zijn. Ze willen ook sporten, een terrasje pakken en maatschappelijke projecten kunnen doen. Dit kan ook in de advocatuur.’  

Olivier Wolters (46)
Sinds 2017 General Counsel bij ERIKS in Utrecht, eerder Legal Counsel bij Nutreco en Simed Health Care Group 
Van 1999 tot 2007 advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek  

‘ALS BEDRIJFSJURIST MOET JE JE VOLDOENING MEER UIT DE BREEDTE HALEN’    Olivier Wolters

‘Als advocaat werd ik nieuwsgieriger naar het bedrijfsleven. Ik wilde zien hoe de processen, waarvoor wij uiteindelijk de contracten opstelden, in de praktijk lopen. De oplossingsgerichtheid in het bedrijfsleven bleek groter dan gedacht. Het doen van een deal is minstens zo belangrijk als de voorwaarden waaronder dat gebeurt. Daar zijn commerciële mensen goed en creatief in. Wat me tegenviel, is dat je je als bedrijfsjurist meer moet bewijzen. Als advocaat luisteren mensen naar je vanuit je reputatie en functie. Als advocaat bij een groot kantoor weet je veel van weinig, als bedrijfsjurist weet je weinig van veel. Je moet je tijd nuttig besteden en dat is een voortdurende risico-inschatting. Als advocaat behandel je simpelweg alle vragen die cliënten bij je neerleggen. Advocaten zijn experts die zaken tot op de bodem uitzoeken. Als bedrijfsjurist moet je je voldoening uit de breedte halen. Dat ligt mij beter. Hoewel ik een prachtige tijd heb gehad als advocaat wil ik niet terug. Het zijn van een generalist, het zelf meedoen aan transacties en meedenken over de strategie van het bedrijf past beter bij mij dan het op afstand adviseren en het tot op het bot uitzoeken van juridische vragen. Daarnaast trekt het internationale karakter van het bedrijfsleven mij meer dan het adviseren over Nederlands recht. Verder is de werk-privébalans in het bedrijfsleven beter, al werken bedrijfsjuristen ook erg hard en moeten ze 24/7 beschikbaar zijn.’  

PERSOONLIJKE ONTWIKKELING

De krappe arbeidsmarkt zorgt ervoor dat kantoren extra zuinig zijn op hun personeel. Er wordt beter gekeken naar de wensen van de eigen mensen en meer ingezet op ruimte voor eigen ontwikkeling. ‘Onze partnergroep is daar actief mee bezig en gelukkig gaan advocaten nauwelijks weg als ze eenmaal binnen zijn,’ zegt Van Andel. ‘We maken mede daarom gebruik van een lang sollicitatieproces. We willen weten of iemand bij ons past en zoeken naar die mensen die voor een lange relatie tekenen.’  

Ook DVDW Advocaten met vestigingen in Den Haag en Rotterdam richt zich op de ontwikkeling van hun mensen. ‘Er is ruimte voor groei,’ zegt HR-adviseur bij het kantoor Andrea Blok. ‘Je ziet dat er wordt getrokken aan de advocaten, vooral op midlevelniveau. Het is dus belangrijk onze eigen mensen te behouden.’  

Dat er de laatste jaren meer verloop is geweest, is volgens Marjan Oskam (Head of HR) van AKD niet opvallend. ‘Het is normaal dat je na zeven of acht jaar gaat nadenken over waar je staat en wat je wilt. Dat is zelfs goed. Het is natuurlijk wel zo dat advocatenkantoren drie jaar in je opleiding investeren. Dat moet wel een x-periode renderen. Daarom geven wij juist bewust aandacht aan de ambities op midlevelniveau. We gaan met ze in gesprek, kijken wat ze willen, waar de talenten liggen en waar ze blij van worden. Het traditioneel beoordelen hebben we losgelaten. Zo investeren we in de binding en daarnaast moet deze werkwijze uiteindelijk nieuwe mensen aantrekken.’  

NAAMSBEKENDHEID

Die nieuwe aanwas moet met name uit de startersgroep komen. Om de uitstroom richting het bedrijfsleven op te vangen, werft de advocatuur vooral starters in de hoop dat die doorgroeien en aan het kantoor verbonden blijven, blijkt uit het rapport van Robert Walters. Ook Paula ter Beek en Maarten van der Kwaak van Legal Top Talent herkennen dit. Zij richten zich met hun bedrijf op de werving van excellente rechtenstudenten en koppelen die onder andere aan de grote Zuidas-kantoren. ‘Kantoren proberen nu vooral aan de onderkant te versterken door extra advocaat-stagiairs aan te nemen,’ vertelt Van der Kwaak. ‘Het probleem op midlevel is ontstaan in de vorige crisis,’ denkt hij. ‘Toen hebben kantoren te weinig mensen aangenomen aan de onderkant. Die pijn is nu duidelijk zichtbaar. Studenten geven vaker aan bij middelgrote of nichekantoren te willen werken, terwijl grote kantoren en internationale Angelsaksiche kantoren minder vaak de voorkeur krijgen.’  

Uit onderzoek van het bureau blijkt dat 81 procent van zijn studentendoelgroep voor de advocatuur kiest als eerste stap. Een juridische functie binnen het bedrijfsleven staat met 36 procent op de tweede plek. ‘De interesse in middelgrote, nichekantoren en het bedrijfsleven neemt overduidelijk toe,’ aldus Van der Kwaak. ‘De groep studenten die twijfels heeft bij een start binnen de advocatuur stijgt. Deze twijfels hebben vooral te maken met de werk-privébalans, maar een gebrek aan “purpose” en uitdagendere alternatieven worden steeds vaker genoemd.’  

‘De starter van nu wil leuk werk en dat vinden ze eerder bij de wat kleinere kantoren’

‘Studenten vinden andere dingen belangrijker,’ vult Ter Beek aan. ‘Sfeer, uitdagend werk, begeleiding, carrièreperspectief en werk-privébalans zijn het meest bepalend bij de keuze voor een werkgever. Grote Nederlandse kantoren worden verreweg het meest geprefereerd (66 procent), maar het aandeel studenten dat voor een kleiner kantoor kiest stijgt ten opzichte van voorgaande jaren. We werken daarom nu vaker samen met middelgrote en nichekantoren. De starter van nu wil leuk werk en dat vinden ze eerder bij de wat kleinere kantoren. Die hebben een meer ondernemende uitstraling en zijn breder maatschappelijk betrokken. Het probleem bij de kleinere kantoren is alleen de naamsbekendheid. Daarom schakelen ze ons in.’  

Blok van DVDW bevestigt dat de naamsbekendheid een lastig punt is. ‘De grote kantoren zijn vaak meer en ook eerder in beeld bij de studenten. Door onder meer een aparte “werken bij” website en de inzet van sociale media werken wij aan onze zichtbaarheid. We delen de verhalen en ervaringen van onze medewerkers om een goed beeld te geven van hoe het er écht aan toe gaat bij onze kantoren. Je ziet dat werkzoekenden zich vroeger de vraag stelden “pas ik bij jullie?” Nu kijken ze naar de vraag “passen jullie wel bij mij?” Daar moeten we op focussen.’  

Volgens Blok is de respons op vacatures op midlevelniveau matig, maar op het niveau van advocaat-stagiairs goed. ‘Wij proberen ons te onderscheiden met een goede werk-privébalans, ruimte voor ontwikkeling en opleiding en een fijne werksfeer. Je merkt dat studenten dat interessant vinden.’  

Bron: https://www.advocatenblad.nl

Terug naar lijst